یاسین

زندگینامه سلمان فارسی

در این نوشته با چهره پر فروغ سلمان و شخصیت استثنایی او آشنا خواهیم شد.می دانیم که سلمان جویای حق و طالب یقینی از ایران بود. او در روستای (جِی) در اصفهان به دنیا آمد و پس از فراز و نشیب های گوناگون در زندگی حق جویانه اش و پیمودن راههای طولانی و سفر هایی پر ماجرا، سرانجام به حق رسید و خدا را شناخت و مزد آن همه تلاش را برای رسیدن به راه درست و مکتب الهی ،در راه اسلام یافت. در راه حق طلبی، حتی به بردگی هم گرفتار شد ولی در نهایت به هدف رسید و در اسلام مقامی بس والا یافت و مدال افتخار آفرین (( سلمان از ما اهل بیت است)) را از جانب پیامبر دریافت نمود. در دوران شکوفایی نهضت اسلام، خدمات ارزنده ای نمود و از یاران بسیار نزدیک و مقرب پیامبر شد و پس از رحلت آن حضرت ، همواره در راه حق استوار و ثابت قدم ماند. سلمان در زهد و تقوا ، زبانزد خاص و عام بود. او در عبادت و جهاد نمونه به شمار می رفت و در علم و ایمان سر آمد روزگار خود بود .تواضع و فروتنی اش، ایمان و اخلاصش نسبت به اهل بیت ، پایداری اش در راه حق و استواری اش در( خط ولایت) ، خضوع و خشوعش ، عدالت و کمالش ، همه و همه ، در میان آن همه بیراهه و انحراف، الگو و اسوه ای برای طالبان حق بود. سلمان ، به افتخار اسلام نایل گشت، توسط پیامبر آزاد شد، مدتی حاکم (مداین) بود و در همه حال، گامی از راه دین کنار نرفت. سلمان دارای فضایل گوناگونی بود به طور مثال: علم سلمان ، به طوری که پیامبر(ص ) فرموده اند: اگر دین در ثریّا بود ، سلمان به آن دسترسی پیدا می کرد.(شرح نحج البلاغه، ابن ابی الحدید، جلد 18 ، ص 36)  سلمان در طول عمر بسیار طولانی اش به صورت مداوم در راه کسب آگاهی و معرفت می کوشید و به همین منظور هم سالیانی دراز، در خدمت رجال بزرگ مسیحیت بود و پیش از اسلام، از اوصیای حضرت عیسی(ع) به شمار می رفت.پس از مسلمان شدن هم از یاران ویژه ی پیامبر بود و در اوقات خاصی با آن حضرت خلوت می کرد و از محضرش کسب علم می نمود.سلمان در یکی از سخنانش از مقام علمی خود این گونه تعبیر کرده است: ای مردم! اگر من از آنچه می دانستم شما را مطلع می کردم، می گفتید سلمان دیوانه است، یا بر کسی که سلمان را بکشد درود می فرستادید. (رجال کشی،ص20) سلمان دارای علم بلایا و منایا(آگاهی از حوادث آینده...) بود و همچنین از متوسمان(قیافه شناسان) و محدثان ( کسانی که از غیب به آنها خبر می رسد). جایگاه علمی سلمان چنان بود که امام صادق (ع) درباره اش فرموده است:در اسلام، مردی که فقیه تر از همه ی مردم باشد، همچون سلمان، آفریده نشده است.(تنقیح المقال، ج 2 ، ص 47)  هنگامی که امیر مومنان علی (ع) احوال یاران رسول خدا را بیان می کند، وقتی به نام سلمان می رسد، می فرماید: به به ، سلمان از ما اهل بیت است، شما همانند سلمان را کجا می یابید؟ او همچون لقمان حکیم است و علم اول و آخر را می داند، سلمان دریایی بی کران است...(شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید ، ج18 ،ص36). سلمان همانگونه که در زهد و تقوا در حد اعلی بود در عبادت هم این گونه بود. آنچه به عبادت سلمان ارزش بیشتری می داد علم و آگاهی او بود.چرا که عبادت آگاهانه و پرستش از روی بصیرت و فهم عمیق دین به مراتب ارزشمند تر از عبادت سطحی و ظاهری است و ارزش عبادت هر کس به اندازه ی شعور و فهمش است.        نقش سلمان در جنگها: سلمان، علاوه بر برتری در دانش و عبادت و عرفان، در صحنه ی کار زار هم شجاعانه وارد عمل می شد و به رزمندگان روحیه می داد.طرح های نظامی و شیوه های خاص و ابتکارات او در صحنه ی نبرد نیز تاثیر به سزایی داشته.

سخنانی از سلمان:

- مردی از بی توفیقی خودبرای برخاستن جهت نماز شب ، به سلمان شکایت کرد. سلمان گفت:((در روز گناه مکن))

- سلمان در مقام مجاهده ی با نفس و تهذیب خود، نفس خویش را مورد خطاب قرار می داد و می گفت: ((سلمان! بمیر))

- سلمان قبل از عبدالله بن سلام از دنیا رفت. عبدالله شبی سلمان را در خواب دید و پرسید: حالت چگونه است؟ سلمان گفت: خوب است. پرسید کدامیک از اعمال را برتر یافتی؟ سلمان گفت(( توکل را چیز عجیبی یافتم))

سلمان، این عصاره ی فضیلت ها و کمالات ، در سال 35 هجری ، پس از عمری طولانی با فرجامی نیک و عاقبتی خدا پسند ، به دیدار حق شتافت.